Πριν ξεκινήσουμε την περιήγησή μας, να διευκρινίσουμε ότι υπάρχει παρακλάδι του heavy metal, που ονομάζεται epic metal. Τον όρο αυτό έχουν υιοθετήσει μπάντες των οποίων οι στίχοι κατ’εξοχήν βασίζονται στην μυθολογία, την αρχαία και μεσαιωνική ιστορία, καθώς και σε συγγραφείς ηρωικής φαντασίας όπως οι Robert Howard (δημιουργός του Κόναν), J.R.R. Tolkien (Άρχοντας των Δαχτυλιδιών κλπ), Michael Moorcock κ.α. Μουσικά, οι ρίζες του συγκεκριμένου παρακλαδιού, ανάγονται στους Rainbow και τους Wishbone Ash, ενώ σημαντικές είναι οι επιρροές και από Uriah Heep, Thin Lizzy, Led Zeppelin, Queen, αλλά και από την κλασική μουσική, ιδίως τον Richard Wagner, στην προσπάθεια των συγκροτημάτων να επιτύχουν έναν επικό και μεγαλοπρεπή ήχο.
Στο άρθρο θα αναφέρουμε κυρίως μπάντες του epic metal άλλα και μπάντες που περιστασιακά έγραφαν τραγούδια με τέτοια θεματολογία, άρα, στυλιστικά δεν ανήκουν στο epic metal. Επίσης, θα παραθέσουμε τους στίχους, σε ελληνική μετάφραση, ορισμένων χαρακτηριστικών τραγουδιών.
Ξεκινώντας από το Ηνωμένο Βασίλειο, αναφέρουμε τους δημοφιλείς Iron Maiden, οι οποίοι το 1983 στον τέταρτο δίσκο τους (Piece Of Mind) έχουν το τραγούδι Flight Of Icarus, όπου πραγματεύονται το γνωστό μύθο του Ίκαρου, δίνοντας όμως μια διαφορετική (και ενδιαφέρουσα) ερμηνεία ως προς την σχέση του Δαίδαλου (πατέρα) με τον Ίκαρο (γιο).
Το 1986, στον δίσκο Somewhere In Time μας παρουσιάζουν το Alexander The Great, όπου αφηγούνται την ένδοξη πορεία του μεγαλύτερη στρατηλάτη και βασιλιά όλων των εποχών σε ένα πραγματικά συγκλονιστικό τραγούδι!
Iron Maiden: Alexander the Great /”Αλέξανδρος ο Μέγας”
«Γιέ μου βρες για τον εαυτό σου άλλο βασίλειο
Γιατί αυτό που αφήνω είναι πολύ μικρό για σένα”
Κοντά στην Ανατολή
Σε ένα μέρος της αρχαίας Ελλάδας
Σε μια αρχαία γη που ονομάζεται Μακεδονία
Γεννήθηκε o γιος
Του Φιλίππου της Μακεδονίας
Ο θρύλος, το όνομά του ήταν Αλέξανδρος
Σε ηλικία δεκαεννέα ετών
Έγινε ο Μακεδόνας Βασιλιάς
Και ορκίστηκε να ελευθερώσει όλη τη Μικρά Ασία
Δίπλα στο Αιγαίο
Το 334 π.Χ
Νίκησε ολοκληρωτικά τους στρατούς της Περσίας
Μέγας Αλέξανδρος
Το όνομά του προκάλεσε φόβο στις καρδιές των ανθρώπων
Μέγας Αλέξανδρος
Έγινε θρύλος μεταξύ των θνητών
Ο βασιλιάς Δαρείος ο τρίτος
Ηττημένος έφυγε από την Περσία
Οι Σκύθες έπεσαν στον ποταμό Ιαξάρτη
Τότε έπεσε και η Αίγυπτος
στον Μακεδόνα Βασιλιά
Και ίδρυσε την πόλη που ονομαζόταν Αλεξάνδρεια
Δίπλα στον ποταμό Τίγρη
Συνάντησε ξανά τον βασιλιά Δαρείο
Και τον συνέτριψε ξανά στη μάχη της Αρμπέλας
Μπαίνοντας στη Βαβυλώνα
Και τα Σούσα, θησαυρούς βρήκε
Πήρε την Περσέπολη, την πρωτεύουσα της Περσίας
Μέγας Αλέξανδρος
Το όνομά του προκάλεσε φόβο στις καρδιές των ανθρώπων
Μέγας Αλέξανδρος
Έγινε Θεός μεταξύ θνητών ανθρώπων
Ένας Φρύγας βασιλιάς είχε δέσει ένα ζυγό άρματος
Και ο Αλέξανδρος έκοψε τον «γόρδιο δεσμό»
Και ο θρύλος έλεγε ότι ποιος έλυσε τον κόμπο
Θα γινόταν ο κύριος της Ασίας
Τον Eλληνισμό διέδιδε παντού
Το μακεδονικό λόγιο μυαλό
Ο πολιτισμός τους ήταν ένας δυτικός τρόπος ζωής
Άνοιξε το δρόμο για τον Χριστιανισμό
Βαδίζοντας, βαδίζοντας
Κουρασμένοι από τη μάχη, βαδίζοντας δίπλα δίπλα
Ο στρατός του Αλέξανδρου γραμμή προς γραμμή
Δεν θα τον ακολουθούσαν στην Ινδία
Κουρασμένοι από τη μάχη, τον πόνο και τη δόξα
Μέγας Αλέξανδρος
Το όνομά του προκάλεσε φόβο στις καρδιές των ανθρώπων
Μέγας Αλέξανδρος
Πέθανε από πυρετό στη Βαβυλώνα
Συνεχίζουμε με τους πολύ καλούς αλλά άγνωστους Elixir οι οποίοι στο ντεμπούτο τους με τίτλο “The Son Of Odin” του 1986, έχουν το Pandora’s Box που πραγματεύεται το μύθο της Πανδώρας και του κουτιού της, με όλα τα δεινά που έφερε στην ανθρωπότητα. Οι επίσης Άγγλοι Angelwitch, στο ομώνυμο ντεμπούτο τους, του 1980 έχουν δύο τραγούδια που μας αφορούν. Πρόκειται για το Gorgon, σχετικά με τη γνωστή Μέδουσα ή Γοργώ και το Atlantis που αναφέρεται στον πασίγνωστο μύθο περί χαμένης Ατλαντίδος. Με την Ατλαντίδα ασχολήθηκαν το 2001 και οι Bal Sagoth στο δίσκο τους Atlantis Ascendant, με δική τους όμως, ελεύθερη οπτική και ερμηνεία. Ο δίσκος είναι concept (θεματικός), δηλαδή πραγματεύεται μία ιστορία όπου οι στίχοι του ενός τραγουδιού συνδέονται με αυτούς του επόμενου.
[1] 13 Φεβρουαρίου 1970 κυκλοφόρησε ο πρώτος, ομώνυμος δίσκος του βρετανικού συγκροτήματος Black Sabbath, που σηματοδοτεί τη γέννηση αυτού του είδους μουσικής.
[2] Υπήρξε πάντως μία περίοδος (μέσα έως τέλη της δεκαετίας του ’80) όπου η metal μουσική είχε μεγάλη προβολή και προώθηση, κυρίως όμως το παρακλάδι που ήταν γνωστό ως glam metal ή pop metal και είχε μία σαφώς πιο εμπορική/εύπεπτη χροιά. Το συγκεκριμένο παρακλάδι αναπτύχθηκε κυρίως στις ΗΠΑ, με βασικούς εκπροσώπους, μπάντες όπως Quiet Riot, Twisted Sister, W.A.S.P., Motley Crue, Ratt, Bon Jovi, Guns N’ Roses, Dokken, Cinderella και εκτός ΗΠΑ, τους Def Leppard και Europe (γνωστοί σε εμάς τους Έλληνες για το τραγούδι The Final Countdown, άρρηκτα συνδεδεμένο με το Eurobasket του ’87).
[3] Πράγμα λογικό μιας και η πλειοψηφία των σχετικών συγκροτημάτων είναι αγγλοσαξωνικής, γερμανικής και σκανδιναβικής καταγωγής.
[4] Εξετάζουμε τους τόπους προέλευσης όπου συνέβη η άμεση διαμόρφωση αυτών των ειδών μουσικής, διότι αν μπούμε στην διαδικασία απώτατης προέλευσης, τότε ο κύκλος είναι αέναος.
[5]Από εκεί κατάγονται και οι Judas Priest, ελαφρώς μεταγενέστερη μπάντα, αλλά εξίσου σημαντική για την εξέλιξη της metal μουσικής.
[6] Εργαζόμενος σε εργοστάσιο, του συνέβη ατύχημα όπου κόπηκαν οι φάλαγγες από δύο δάχτυλα του δεξιού χεριού του, του χεριού δηλαδή που χρησιμοποιούσε στην ταστιέρα της κιθάρας (όντας αριστερόχειρας). Αντικατέστησε τις κομμένες φάλαγγες με συνθετικό, πλαστικό υλικό προκειμένου να μπορέσει να συνεχίσει να παίζει μουσική. Το παίξιμό του έγινε πιο αργό και ταυτόχρονα, άρχισε να κουρδίζει σε χαμηλότερο τόνο την κιθάρα, για να γίνουν οι χορδές πιο χαλαρές. Αποτέλεσμα, ένας πιο βαρύς ήχος. Το όνομα Black Sabbath προήλθε από την ομώνυμη ταινία τρόμου, με πρωταγωνιστή τον Boris Karloff. Το συγκρότημα, βλέποντας την απήχηση που είχαν στον κόσμο οι ταινίες τρόμου, παρατηρώντας τη μεγάλη επισκεψιμότητα σε τοπικό κινηματογράφο, αποφάσισαν να δοκιμάσουν να παίξουν «τρομακτική μουσική», εφόσον ο κόσμος αρεσκόταν να πληρώνει προκειμένου να παρακολουθήσει ένα θέαμα που τον τρόμαζε.
[7] Ανοιχτό σε εξέλιξη και πειραματισμούς, το heavy metal σύντομα ενσωμάτωσε στοιχεία και επιρροές και από άλλα είδη μουσικής, κυρίως από την κλασική μουσική και τις παραδοσιακές μουσικές διαφόρων λαών, αλλά και πιο σύγχρονα ρεύματα (jazz, pop, hip-hop, ηλεκτρονική μουσική κλπ). Αποτέλεσμα, να εμφανιστούν όλα αυτά τα παρακλάδια/υποείδη που αναφέραμε παραπάνω.
[8] Η παραμόρφωση παράγεται από τον ενισχυτή της κιθάρας, ενώ διάφορα εφέ ήχου (reverb, echo, chorus, wah wah κλπ), χρησιμοποιούνται από τους κιθαρίστες, μέσω πεταλιών που συνδέονται με τον ενισχυτή
[9] Μπάντες όπως π.χ. οι Βρετανοί Skyclad, οι οποίοι έχουν το βιολί ως μόνιμο μουσικό όργανο του σχήματος, είναι απλώς εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
[10] Πέρα από την μινόρε πεντατονική, πολύ διαδεδομένη κλίμακα στο heavy metal, είναι και η φυσική μινόρε (natural minor), η οποία είναι επτάτονη κλίμακα, γνωστή και ως αιολικός τρόπος (aeolian mode) κατά την αρχαιοελληνική μουσική ορολογία. Επίσης η αρμονική μινόρε (harmonic minor) είναι πολύ διαδεδομένη, δίνοντας ένα νεοκλασικό ηχόχρωμα στο παίξιμο και τέλος, ο φρυγικός τρόπος (phrygian mode), γνωστός και ως ουσάκ στην ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, για πιο ανατολίτικη χροιά. Αντιθέτως, εξαιρετικά σπάνια είναι η χρήση της μείζονας (ματζόρε) κλίμακας στο heavy metal.
[11] Πολύ συχνή η αλλαγή tempo ή ρυθμού κατά την διάρκεια ένος heavy metal τραγουδιού.
[12] Ο στίχος “in a part of ancient Greece, in an ancient land called Macedonia”, εξαιρετικά αφιερωμένος στους “φίλους” μας εκ Σκοπίων…
[13[ Αντίστοιχη κίνηση είχαν κάνει και οι Γάλλοι Lonewolf με το τραγούδι Hellenic Warriors το 2004.
* Ο Αλέξανδρος Ζώρης σπούδασε κλασική και ηλεκτρική κιθάρα, καθώς και ανώτερα θεωρητικά της μουσικής (κάτοχος πτυχίου Αρμονίας). Για αρκετά έτη συμμετείχε σε μουσικά σχήματα, πραγματοποιώντας συναυλίες και ηχογραφήσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου