Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΕΜΦΥΛΙΟΣ

Από το περιοδικό << Στρατιωτική Ιστορία >>

Την αιτία του αμερικανικού εμφύλιου πόλεμου την έχουμε γνωρίσει κυρίως μέσα από το Χολλυγουντ, συνδεδεμένη με την δουλεία των νέγρων. Ωστόσο ο ιστορικός αναλυτής παραμένει περισσότερο σκεπτικός όταν εμβαθύνοντας ανακαλύπτει μια λαίλαπα οικονομικών συμφερόντων και ένα πλέγμα δημαγωγικών επιδιώξεων των πολιτικών, τα οποία παρέμειναν επιμελώς κρυμμένα για ένα τουλάχιστον αιώνα, προκείμενου να μην ανοίξουν τις νωπές πληγές εκείνου του τρομακτικού τετραετούς αιματοκυλίσματος. Ορισμένα γεγονότα μιλούν από μόνα τους: Απο τους γαιοκτήμονες του Νότου μόνο το 3% διέθετε δούλους, ενώ η πλειοψηφία των μικροαγροτων δεν είχε δούλους, για τον απλό λόγο ότι δεν είχε την δυνατότητα να τους αγοράσει! Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, αυτοί που θυσιάστηκαν για τον Νότο δεν ήταν ιδιοκτήτες δούλων. Ο πόλεμος εκείνος κράτησε τόσα χρόνια μόνο χάρη στην μοναδική αυταπάρνηση αυτών των στρατευμένων ξυπόλητων αγροτών οι οποίοι διατηρούσαν πάντοτε την πεποίθηση ότι πολεμούσαν <<ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΣΚΟΠΟ>> όπως έλεγαν. Γιατί όμως ένα τόσο πλούσιο και μεγάλο κράτος αναγκάσθηκε να οδηγηθεί στα έσχατα όρια ενός αδελφοκτόνου πόλεμου; ΣΙΓΟΥΡΑ ΟΧΙ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑΣ ΜΑΥΡΩΝ! Ο Βορράς παρότι διέθετε και εκείνος δούλους , ζούσε σε μια διαφορετική οικονομική πραγματικότητα. Εκεί το ψυχρότερο κλίμα δεν ευνοούσε τόσο την καλλιέργεια της γης, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός να στραφεί στην ανάπτυξη της βιομηχανίας. Γι' αυτόν το λόγο οι τεχνικά καταρτισμένοι λευκοί εργάτες αποτελούσαν την βασικότερη κοινωνική ομάδα, ενώ οι αμόρφωτοι νέγροι παρέμειναν πάντα δευτερεύοντα στοιχεία, περισσότερο για οικονομικούς παρά για ηθικούς λόγους. Αλλά και οι πολιτικοί του Βορρά δεν είχαν ριζοσπαστικές αντιλήψεις γύρω από την ελευθερία των νέγρων. Όταν ρώτησαν τον Λίνκολν, το 1856, τι πίστευε για μια υποτιθέμενη απελευθέρωση των νέγρων και την πιθανή ένταξη τους στην κοινωνία, είχε δώσει την εξής αμφίρροπη απάντηση:<< Δεν προτίθεμαι να εισάγω την πολιτική και κοινωνική ισότητα μεταξύ της λευκής και της μαύρης φυλής. Υπάρχει μια φυσική διάφορα μεταξύ των δυο, η οποία κατά την κρίση μου, πιθανώς θα αποτρέψει για πάντα την συμβίωση μεταξύ τους, μέχρι την εδραίωση μιας τέλειας ισότητας>>. Ακόμα χαρακτηριστικότερα ήταν τα λόγια του Χενρυ Κλέη ενός ρεπουμπλικάνου και πολιτικού καθοδηγητή του Λίνκολν ο οποίος έλεγε ότι <<....η δουλεία είναι το μέγιστο των ανθρώπινων κακών>> αλλά ο ίδιος εξακολουθούσε να είναι ιδιοκτήτης δούλων. Ενώ ο εμφύλιος ήταν σε εξέλιξη το 1863 το Υπουργείο Πολέμου του Βορρά δέχθηκε να στρατολογήσει επίσημα εθελοντικές ομάδες νέγρων, από τέσσερις ουδέτερες συνοριακές Πολιτείες , καταβάλλοντας όμως και ταυτόχρονη αποζημίωση στους ιδιοκτήτες τους. Όμως ακόμα και αυτή η πρωτοβουλία του Λίνκολν βασίζονταν περισσότερο στις άμεσες ανάγκες του, παρά στις αγνές προθέσεις του: ο στρατός χρειάζονταν άλλους 500.000 οπλίτες για να καλύψει τις ανάγκες του. Οι αντιδράσεις υπήρξαν πολλές και έντονες επειδή κανένας λευκός δεν δέχονταν να μάχεται δίπλα σε ένα νέγρο. Ένας αξιωματικός συζητώντας με τον στρατηγό Χέρμαν είδε το θέμα στην ουσία του: << Τα κορμιά των νέγρων σταματάνε κι' αυτά μια χαρά τις σφαίρες των Ανταρτών, ξέρετε >>.
Στην αντίθετη πλευρά τώρα, είναι ελάχιστα γνωστό, ότι υπήρξαν αρκετές χιλιάδες μαύροι, ελεύθεροι και μη, οι οποίοι πολέμησαν εθελοντικά για τον Νότο, για πολλούς και διάφορους λόγους: οι απελευθερωμένοι επειδή είχαν να προστατεύσουν και αυτοί τις περιουσίες και τις οικογένειες τους, άλλοι επειδή δεν πίστευαν τα πομπώδη λόγια του Λίνκολν, άλλοι με την ελπίδα της απελευθέρωσης και άλλοι απλά διότι προτιμούσαν να πολεμούν για τον λευκό που γνώριζαν, παρά για τον λευκό που δεν γνώριζαν. Με το τέλος του πόλεμου η εικόνα που παρουσίαζε ο Νότος ήταν τραγική. Χιλιάδες ήταν οι άστεγοι, οι άνεργοι και οι πεινασμένοι. Μέσα σε αυτή την εικόνα της ερήμωσης και της καταστροφής πολλοί Βόρειοι βρήκαν την ευκαιρία να πλουτίσουν αρπάζοντας καλλιεργήσιμες εκτάσεις, η κλέβοντας φορτία βαμβακιού που έβρισκαν αποθηκευμένα από τον καιρό του πόλεμου και τα οποία πουλούσαν σε πολύ υψηλές τιμές. Ο Νότος χρειάζονταν κοπιαστική δουλειά για να ανακάμψει από τις πληγές του πόλεμου. Τα καμένα χωράφια και οι φυτείες έπρεπε να καθαριστούν και να σπαρθούν από την αρχή, αλλά οι άνδρες που έπρεπε να τα κάνουν αυτά ήταν θαμμένοι στα πεδία των μαχών και οι λίγοι που επέζησαν έπρεπε να εργαστούν σκληρά. Αυτό ανάγκασε τους πρώην δούλους να αναζητήσουν εργασία στα κτήματα που δούλευαν πριν από τον πόλεμο. Ο Νότος λοιπόν γρήγορα θα μπορούσε να ανακάμψει .Όμως ο πρόεδρος Τζονσον, δεχόμενος πίεση από την αντιπολίτευση, ψήφισε την Πράξη Πολιτικών Δικαιωμάτων, με την οποία έληγε ουσιαστικά η υπόθεση της δουλείας, με τον σκοπό όμως να αποφευχθεί οριστικά μια δεύτερη οικονομική άνοδος του Νότου! Σε εκείνη την σκοτεινή περίοδο της <<Ανασυγκρότησης>>, που δεν διέφερε από τρομοκρατία, όπου οι πράκτορες της κυβέρνησης διασκορπίστηκαν στις κατακτημένες περιοχές, εκφοβίζοντας τους λευκούς κάτοικους και προτρέποντας τους μαύρους να εξεγείρονται διαρκώς ,οι λευκοί του Νότου αντέδρασαν στην καταπίεση με τρεις λέξεις: ΚΟΥ-ΚΛΟΥΞ-ΚΛΑΝ....