Οι “καμπάνες” στον Έβρο για Ηλεκτρονικό Πόλεμο – Επικοινωνίες

Από Σάββας Δ. Βλάσσης

Σε κάθε κρίση, κατά την οποία κινητοποιούνται οι Ένοπλες Δυνάμεις, εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα τόσο ως προς τα καθ’ ημάς όσο και για τον εχθρό. Αυτό είναι ένα από τα κέρδη, υπό μία όμως προϋπόθεση: να λαμβάνονται άμεσα διορθωτικά μέτρα.

Δεν αρκεί να διαπιστώνεις ότι αναδείχθηκε μία αδυναμία σε οποιοδήποτε επίπεδο αλλά θα πρέπει και να την καλύπτεις το συντομότερο δυνατό. Διαφορετικά αποδεικνύεσαι ανεύθυνος και τραγικά ανεπαρκής.

Οι Τούρκοι πραγματοποιούν επιχειρήσεις Ηλεκτρονικού Πολέμου από την πρώτη ημέρα που εκδηλώθηκε η κρίση στον Έβρο. Το ίδιο πράττουν και οι ελληνικές δυνάμεις. Ωστόσο, έφθασε στα διάφορα μέσα η “είδηση” ότι οι Τούρκοι εκδηλώνουν κατά καιρούς ηλεκτρονικές “επιθέσεις”, με παρεμβολές που εξουδετερώνουν τις ασύρματες επικοινωνίες της Ελληνικής Αστυνομίας αλλά και του στρατιωτικού προσωπικού. Η αναφορά δε, σε εξουδετέρωση των επικοινωνιών που βασίζονται στο δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας, δεν πρέπει να προκαλεί καμμία εντύπωση. Οι επιχειρήσεις Ηλεκτρονικού Πολέμου είναι και παθητικής φύσεως, μέσω παρακολουθήσεως των ασύρματων επικοινωνιών όσο και της κινητής τηλεφωνίας.

Η εμπειρία αυτή, προσφέρει μια καλή εικόνα του προβλήματος που μπορεί να αντιμετωπισθεί, ασφαλώς σε ευρύτερη κλίμακα, στις επικοινωνίες, από τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο που θα ασκήσει ο εχθρός. Επί της ουσίας πάντως, δεν πρέπει να προκαλεί καμμία εντύπωση το μέχρι σήμερα αποτέλεσμα. Αρκεί να αναλογιστούμε. Υπάρχει άλλη αστυνομία στην Ευρώπη, που χρησιμοποιεί ασύρματες επικοινωνίες αναλογικού αντί για ψηφιακού σήματος; Ο καθένας μπορεί να ακροάται τις επικοινωνίες της ΕΛΑΣ και φυσικά, να τις νεκρώνει.

Σε στρατιωτικό επίπεδο καθαρά, ας αναλογιστούμε πότε έγινε τελευταία φορά προμήθεια υλικού Επικοινωνιών και υλικού Ηλεκτρονικού Πολέμου, καθώς και που βρίσκονται τα προγράμματα που είχαν δρομολογηθεί στο πρόσφατο παρελθόν. Κατά μια ειρωνεία της τύχης, στις αρχές Μαρτίου ανακοινώθηκε η αθώωση όλων των εμπλεκομένων στην περίπτωση της προμηθείας Μέσων Ηλεκτρονικού Πολέμου από την εταιρεία SONAK. Μιλάμε για σύμβαση που ανατέθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2001 ύψους 84.935.798,38 ευρώ, με αντικείμενο την προμήθεια 18 συστημάτων παρεμβολέων τύπου ERIS επί τεθωρακισμένων Μ113Α1 και 11 κέντρων ακροάσεως τύπου ESTIA εντός κλωβών S280, επί φορτηγών οχημάτων Steyr 680M3, για την ικανοποίηση των επιχειρησιακών αναγκών του ΓΕΣ. Δεκαεννέα έτη μετά, όχι μόνο ο Ελληνικός Στρατός δεν έχει παραλάβει τίποτα αλλά το ελληνικό Δημόσιο έχει καταβάλει και κάπου 43 εκατ. ευρώ στην SONAK!

Υποτίθεται ότι αυτά τα συστήματα θα έπρεπε να έχουν τεθεί σε υπηρεσία από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, αντιπροσωπεύοντας κορυφαία δείγματα, τουλάχιστον εάν ληφθεί υπ’ όψιν ότι η μελέτη που είχε συντάξει εκείνη την εποχή η Διεύθυνση Διαβιβάσεων του ΓΕΣ ήταν εντυπωσιακή και πρωτοποριακή. Οι προδιαγραφές ήταν κορυφαίες και μπορούσαν να ικανοποιηθούν μόνο από 3-4 κολοσσούς σε όλο τον κόσμο. Το ελληνικό Δημόσιο όμως ανέθεσε την σύμβαση σε μία ελληνική εταιρεία που δεν είχε παρουσιάσει κάποια άλλα αξιόλογα δείγματα στον τομέα, υποσχόταν όμως ότι μπορούσε να φτιάξει τα πάντα.

Δύο σημεία αξίζει να συγκρατήσουμε από την υπόθεση της SONAK, υπό το φως της πρόσφατης εμπειρίας στον Έβρο.

Το πρώτο έχει να κάνει με την εμπλοκή της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας (ΕΑΒΙ), που όμως πρέπει να υπάρχει σαφής αντίληψη ότι δίχως έξωθεν βοήθεια, δεν μπορεί να παρουσιάσει προϊόντα τεχνολογίας αιχμής τα οποία παράγουν μόνο μετρημένοι στα δάκτυλα του ενός χεριού κατασκευαστές. Η Τουρκία έχει παρουσιάσει εντυπωσιακά δείγματα συστημάτων Ηλεκτρονικού Πολέμου, τα οποία, μπορεί να φέρουν την υπογραφή μιας εγχώριας εταιρείας κατασκευής ηλεκτρονικών συστημάτων, είναι σαφές όμως ότι έχει προηγηθεί σύναψη συμβάσεως για την εξαγορά τεχνολογίας από το εξωτερικό. Όλα τα συστήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου που παρουσίασαν από την δεκαετία του 1990 οι Τούρκοι, αναπτύχθηκαν σε συνεργασία με γερμανικές εταιρείες που ειδικεύονται στον χώρο και ανέλαβαν γενναία συμβόλαια προκειμένου να παραχωρήσουν τεχνολογία ώστε οι τουρκικές εταιρείες να “αναπτύξουν” σχετικά προϊόντα. Τα KORAL, REDET II και MILKAR 3A3, είναι συστήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου που αναπτύχθηκαν με τεχνολογία που πώλησε στο πλαίσιο συμβάσεων η γερμανική Airbus, πρώην EADS, παρόλο που αυτό δεν “διαφημίζεται” από αμφότερα τα μέρη, για προφανείς λόγους.

Το δεύτερο στοιχείο που πρέπει να προσεχθεί, είναι ότι οι σχετικές προμήθειες δεν είναι της τάξεως των εκατοντάδων εκατομμυρίων ή του δισεκατομμυρίου ευρώ. Ενδεικτικώς, για την ανάπτυξη πρωτοτύπου των τουρκικών Συστημάτων Ραντάρ Ηλεκτρονικής Υποστήριξης & Ηλεκτρονικής Επίθεσης (REDET), ανατέθηκε σύμβαση ύψους 26 εκατ. $ στην Aselsan το 2002 και αφορούσε δύο Ραντάρ Ηλεκτρονικής Υποστήριξης και ένα Ραντάρ Ηλεκτρονικής Επίθεσης επί φορτηγού οχήματος 6×6. Συνεπώς, ακόμη και στην περίοδο των ισχνών αγελάδων, η Ελλάδα θα μπορούσε να επενδύσει περιορισμένους πόρους προς απόκτηση συστημάτων Επικοινωνιών ή και Ηλεκτρονικού Πολέμου, που αντιπροσωπεύουν χαρακτηριστικότατες περιπτώσεις “πολλαπλασιαστών ισχύος”.

Έχοντας κολλήσει για μια 20ετία με την υπόθεση SONAK αλλά και με την 2η Φάση του συστήματος επικοινωνιών ΕΡΜΗΣ ΙΙ, είναι καιρός να λύσει κάποιος τον γόρδιο δεσμό, αναλαμβάνοντας στοχευμένες, υπολογισμένες και επικαιροποιημένες πρωτοβουλίες. Η συγκυρία μπορεί να μην ευνοεί, λόγω γενικότερων περικοπών που θα προκύψουν λόγω της ζημιάς που επιφέρει η πανδημία του κορονοϊού. Αλλά η Τουρκία συνεχώς υπενθυμίζει ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να “σβήσουμε” και εντελώς το οικοδόμημα που λέγεται Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Δεν δικαιολογείται εφησυχασμός στις Επικοινωνίες και τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο.