Ακολουθεί ένα διαφωτιστικό, εισαγωγικό απόσπασμα του βιβλίου σχετικά με την Επιστήμη της Γεωπολιτικής:
Γεωπολιτική είναι η μελέτη των επιδράσεων της γεωγραφίας και της ανθρωπογεωγραφίας στην εξωτερική πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις[1]. Η Γεωπολιτική, ουσιαστικά, είναι επιμέρους μέθοδοι ανάλυσης και πρόβλεψης της διεθνούς πολιτικής με συνήθεις μεταβλητές την γεωγραφική θέση, την τοπογραφία, το κλίμα, τους φυσικούς πόρους και η δημογραφία του κράτους ή των κρατών που αναλύεται ή αναλύονται[2]. Μοιραία στην συνάρτηση επίσης αναμιγνύονται η Ιστορία του εν λόγω κράτους ή κρατών, όπως και η επικρατούσα θρησκεία ή η ύπαρξη κατά τόπους αιρέσεων ή άλλων θρησκειών.
Η γεωπολιτική ως μελέτη και πρακτική είναι η ιστορία συγκρούσεων φυλετικών, πολιτισμικών ή συμφερόντων και η απόσταξη αυτής της χιλιόχρονης ανθρώπινης εμπειρίας. Δηλαδή, «η Γεωπολιτική γεννήθηκε με πατέρα τον πόλεμο και μητέρα την επανάσταση», όπως έλεγε ο καθηγητής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Harvard, Derwent Whittlesey [3]. Ως τέτοια, είναι δαιμονοποιημένη στην σύγχρονη σκέψη της Παγκοσμιοποίησης ως επιθετική, αλλά παραλλήλως χρησιμοποιείται κατά κόρον για την επέκταση του δόγματος της Παγκοσμιοποίησης. Το παραπάνω δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, αφού είναι πάγια τακτική των ταγών της Παγκοσμιοποίησης να δαιμονοποιούν αρχικά τις ακολουθητέες πρακτικές τους, ούτως ώστε κατόπιν να εξασφαλίζουν την τρόπον τινά «αποκλειστικότητα».
Όπως θα δούμε και στην συνέχεια, εξαιτίας του συσχετισμού μεταξύ του Γερμανού Γεωπολιτικού Karl Haushofer και του γερμανικού Εθνικοσοσιαλισμού, επί του πεδίου της γεωπολιτικής έννοιας του «Ζωτικού Χώρου» (Lebensraum)[4], η οποία θεωρήθηκε ως ιδεολογικό υπόβαθρο του γερμανικού επεκτατισμού, η όλη μελέτη της γεωπολιτικής δαιμονοποιήθηκε και εν γένει παρεξηγήθηκε. Βεβαίως το γεγονός ότι η έννοια του «Ζωτικού Χώρου» δεν είναι κάποια πρωτοτυπία του Haushofer, αλλά ο τίτλος μίας εργασίας[5] του Friedrich Ratzel[6] και δεν συνδέεται μόνο με τον γερμανικό επεκτατισμό, αλλά και με τον τουρκικό[7], όπως και με άλλους, ουδεμία σημασία έχει για την καθεστωτική προπαγάνδα, η οποία επιθυμεί την δαιμονοποίηση – περιθωριοποίηση της εν λόγω σχολής σκέψης, με απώτερο σκοπό την αποκλειστικότητά της χρήσης της.
Ο Ratzel και η σκέψη του ήτο πρωτοπόρος στην ένωση της δαρβινικής θεωρίας της εξελίξεως με την πολιτική και δη με την εξωτερική πολιτική. Σύμφωνα με την σκέψη του Ratzel τα κράτη είναι ζώντες οργανισμοί και τα σύνορα δείχνουν μονάχα την παρούσα κατάστασή τους, αφού τα μεγάλη έθνη μοιραίως επεκτείνονται εις βάρος των μικρότερων. Ο Ratzel υποστήριζε ότι τα Έθνη με μεγάλο πολιτισμό διαθέτουν το «Raum – Motiv», το «κίνητρο για χώρο», μία κινητήρια δύναμη που ωθεί τα μεγάλα Έθνη προς την επέκταση. Την «πατρότητα» του όρου «Γεωπολιτική» την έχει ο, επηρεασμένος από τον Ratzel, Σουηδός πολιτικός επιστήμονας και πολιτικός, Johan Rudolf Kjellén, στην εργασία του Staten som Lifsform, «Το Κράτος ως μορφή ζωής», εντός του οποίου παρέθεσε τις πρωταρχικές ιδέες που έμελλαν να επηρεάσουν τον Haushofer και να θέσουν τις βάσεις της Γερμανικής Γεωπολιτικής σκέψης.
Μιλώντας για Γεωπολιτική στην σύγχρονη εποχή, κανείς οφείλει να αναφέρει αναλυτικά τα παρακλάδια της, την Γεωστρατηγική και την Γεωοικονομία. Η μεν Γεωστρατηγική θέτει τον στρατηγικό σχεδιασμό για την επίτευξη του γεωπολιτικού σκοπούμενου και εφάπτεται με την θεωρία του Πολέμου, περιλαμβάνοντας τον Clausewitz [8], τον Mahan [9], και άλλους πιο σύγχρονους αναλυτές της γεωστρατηγικής, της τέχνης του πολέμου. Από την άλλη μεριά και έχοντας ήδη μιλήσει για την τέχνη του πολέμου, οφείλουμε βεβαίως να μιλήσουμε και για την οικονομία, η οποία πέρα από σημαντικότατος παράγοντας τόσο της πολεμικής προσπάθειας, όσο και της εσωτερικής πολιτικής των κρατών, έχοντας πλέον μετατραπεί σε ένα αυτόνομο πεδίο πάλης, οικονομικής αυτή τη φορά.
[1] Devetak et al (eds), An Introduction to International Relations, 2012, p. 492
[2] Evans, G & Newnham, J., (1998), «The Penguin Dictionary of International relations», Penguin Books, London
[3] Κ.Θ. Ιωάννου – «Γεωπολιτική – Κάποτε Έλληνες, Πάντοτε Έλληνες» - Εκδόσεις Ασκαλών, 2001, σελ. 14
[4] Geoffrey Parker - Geopolitics: Past, Present and Future, Pinter Pub Ltd (June 1998), σσ. 89-117, 277-279.
[5] Friedrich Ratzel - (2001) «Ο Ζωτικός Χώρος». Αθήνα: Προσκήνιο
[6] Ο Friedrich Ratzel ήταν Γερμανός γεωγράφος και εθνογράφος που γεννήθηκε το 1844 και πέθανε το 1904.
[7] Ahmet Davutoğlu - Το στρατηγικό βάθος - Η διεθνής θέση της Τουρκίας, εκδόσεις Ποιότητα, Αθήνα 2010
[8]Carl Philipp Gottfried «Gottlieb» von Clausewitz (1780 – 1831): Πρώσος στρατιωτικός και στρατηγικός αναλυτής. Το σπουδαιότερο έργο του περί της θεωρίας και της πρακτικής του πολέμου ήταν το «Vom Kriege» (Περί Πολέμου) - Karl von Klausewitz – «Περί του πολέμου», εκδόσεις Βάνιας, Αθήνα, 1999. Διαβάστε επίσης: Α. Κωνσταντίνου – Απανθίσματα από τις «Σημαντικότατες αρχές της διεξαγωγής του πολέμου» - Έκδοση Σχολής Πολέμου Αεροπορίας.
[9] Alfred Thayer Mahan: Αξιωματικός του αμερικανικού ναυτικού, γεωστρατηγικός αναλυτής και ιστορικός, που αποκλήθηκε «ο πιο σημαντικός αμερικανός γεωστρατηγικός αναλυτής του 19ου αιώνα». Τέσσερα πλοία του αμερικανικού στόλου έχουν λάβει κατά καιρούς το όνομά του, προς τιμήν του. Πέθανε τον Δεκέμβριο του 1914 σε ηλικία 74 ετών, έχοντας προσφέρει πολλά στην σκέψη που διέπει την ναυτιλία, την γεωπολιτική και τον πόλεμο στην θάλασσα.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/biblioparousiash-h-ellhnikh-gewpolitikh-ston-21o-aiwna#ixzz40Q3O3JNk
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου