Έντονες διπλωματικές διεργασίες λαμβάνουν χώρα στη Λευκωσία ενόψει της τριμερούς συνάντησης κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου στις 8 Νοεμβρίου στο Κάιρο, κατά τη διάρκεια της οποίας αναμένονται να κορυφούν οι διεργασίες για οριοθέτηση κοινής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ των τριών κρατών και τη συνεργασία στην αξιοποίηση των πηγών ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κοινό ανακοινωθέν της συνόδου θα κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση ενώ θα περιέχει και σαφή αποδοκιμασία των συνεχιζόμενων παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επισκέπτεται σήμερα τη Λευκωσία για να υπογραμμίσει την έμπρακτη στήριξη της Ελλάδας στην Κυπριακή Δημοκρατία και την από κοινού αντιμετώπιση των τουρκικών ενεργειών.
Η τριμερής διάσκεψη του Σαββάτου έρχεται ως συνέχεια της προεργασίας που έχει γίνει στις συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών των τριών χωρών στο περιθώριο των Γενικών Συνελεύσεων του ΟΗΕ το 2013 και το 2014 και της πιο εξειδικευμένης διαβούλευσής τους στη Λευκωσία, που ήταν η πρώτη μετά την είσοδο του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Barbaros Hayreddin Paşa στην κυπριακή ΑΟΖ. Στην αντζέντα των συνομιλιών βρίσκονται επίσης ζητήματα όπως η μετανάστευση, οι επενδύσεις και ο τουρισμός, αλλά και η πολιτική μετάβασης στην Αίγυπτο, όπου Σαμαράς και Αναστασιάδης αναμένεται να εκφράσουν τη στήριξή τους στον πρόεδρο Abdel Fattah al-Sisi. Οι τρεις ηγέτες αναμένεται να δεσμευθούν ότι θα συνεργαστούν για την παρεμπόδιση της ροής ξένων μαχητών προς το «Ισλαμικό Κράτος» και της χρηματοδότησής του ενώ θα επαναλάβουν την αντίθεσή τους στις πρόσφατες «παράνομες ενέργειες που πραγματοποιήθηκαν εντός της ΑΟΖ της Κύπρου», όπως υπογραμμιζόταν στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν οι τρεις χώρες μετά τη συνάντηση των τριών ΥΠΕΞ πριν από μία εβδομάδα στη Λευκωσία.
Ειδικότερα, το θέμα της οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ήδη συζητείται σε ανώτατο επίπεδο και θα τεθεί και στη συνάντηση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Ibrahim Mehleb. Όπως ανέφερε χθες ο υπουργός Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου, η κυβέρνηση ασκεί συνολική πολιτική στο θέμα της ΑΟΖ. «Κάνουμε ταυτόχρονα επαφές με την Αίγυπτο, επαφές με την Ιταλία, έχουμε την εκκρεμότητα με την Αλβανία, έχουμε παλαιά εκκρεμότητα, εδώ και χρόνια, με τη Λιβύη. Αλλά μη βλέπετε αυτό μόνο. Τους τελευταίους μήνες, τα τελευταία χρόνια έχουμε ένα νόμο που δεν είχε η χώρα, το νόμο 4001/2011 για τα απώτερα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, έχουμε κατάθεση του νόμου αυτού στον ΟΗΕ και έχουμε προκήρυξη ερευνών σε οικόπεδα και στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης».
Ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας έστειλε κι ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Avigdor Lieberman, κατά τη διάρκεια της διήμερης επίσκεψής του στη Μεγαλόνησο. «Κάθε χώρα στην περιοχή θα πρέπει να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της άλλης, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας», δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών μετά τη συνάντηση με τον Κύπριο ομόλογό του Ιωάννη Κασουλίδη ενώ παράλληλα άσκησε κριτική για την αντίδραση της Ε.Ε., λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ελπίζω ότι η Ε.Ε. θα έχει αρκετή δύναμη να πάρει μια λογική θέση σχετικά με την πρόσφατη διαφορά που αφορά τη διερεύνηση της οικονομικής ζώνης σας». Στο πλαίσιο της επίσκεψης οριστικοποιήθηκε για τις 2 Δεκεμβρίου η επίσκεψη του προέδρου Αναστασιάδη στο Τελ Αβίβ για συνομιλίες με το Ισραηλινό πρωθυπουργόBenjamin Netanyahu.
Εν τω μεταξύ, χθες αποχώρησε η κορβέτα BÜYÜKADA (F512) του Τουρκικού Ναυτικού ύστερα από παρουσία 26,5 ωρών και αφού παραβίασε τους κανόνες αβλαβούς διέλευσης στα Εθνικά Χωρικά Ύδατα 7 φορές. Η τουρκική κορβέτα εντοπίστηκε μετά την έξοδό της από τον Kόλπο Ξηρού από Ναυτικά Παρατηρητήρια νήσων ΒΑ Αιγαίου, εισήλθε στις 03:00 της 4ης Νοεμβρίου σε Ελληνικά Χωρικά Ύδατα στα Στενά Καφηρέα οπότε τέθηκε υπό παρακολούθηση από τη φρεγάτα ΕΛΛΗ (F450) που εκτελούσε υπηρεσία σκοπούντος πλοίου και στοχοποιήθηκε από μαχητικά F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας. Στις 05:30 της 5ης Νοεμβρίου εξήλθε των Εθνικών Χωρικών Υδάτων ΒΑ Ρόδου και κατέπλευσε στο ναύσταθμο Aksaz προκειμένου να συμμετάσχει στην ετήσια άσκηση ανθυποβρυχιακού πολέμου MAVİ BALİNA-14. Σύμφωνα με την υπ΄αριθμ. BD-53/14 ανακοίνωση του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, η άσκηση θα διεξαχθεί μεταξύ 6 και 14 Νοεμβρίου στην ανατολική Μεσόγειο μεταξύ μονάδων του Τουρκικού Ναυτικού και της SNMG-2 καθώς και με τη συμμετοχή ενός πλοίου από ΗΠΑ, Μ. Βρετανία και Πακιστάν.
Ενημερώνοντας την Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της τουρκικής Βουλής, ο υπουργός ΕξωτερικώνMevlüt Çavuşoğlu επιχείρησε να χαμηλώσει τους τόνους, λέγοντας ότι η Τουρκία επιθυμεί σύσφιγξη των σχέσεων με την Ελλάδα και αναμένει την επίσκεψη του Έλληνα ομολόγου του στα τέλη Νοεμβρίου. H επίσκεψη είχε συμφωνηθεί στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Σεπτέμβριο (με αφορμή και τη θρονική εορτή του Οικουμενική Πατριάρχη στις 30 Νοεμβρίου) και σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές θα υλοποιηθεί μόνο εφόσον υπάρξουν ενέργειες αποκλιμάκωσης της κρίσης στην κυπριακή ΑΟΖ, οι οποίες όμως δε διαφαίνονται στο ορίζοντα. Όπως εξάλλου ενημέρωσε ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Espen Barth Eide στις χθεσινές επαφές του με την ελληνική κυβέρνηση, η Αγκυρα δεν δέχεται να αποσύρει το Barbaros Hayreddin Paşa από την κυπριακή ΑΟΖ, κάτι που οι συνομιλητές του χαρακτήρισαν προϋπόθεση για να επιστρέψει η Λευκωσία στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως «χρειάζονται πρωτοβουλίες, τις οποίες πρέπει πρώτα να πάρουν αυτοί που έχουν την ευθύνη για την κρίση που δημιουργήθηκε».
Η συνειδητή επιλογή της Τουρκίας για βαθμιαία κλιμάκωση της κρίσης στην κυπριακή ΑΟΖ και μετάθεσή της στο Αιγαίο επιβεβαιώθηκε άλλωστε κι από την πολύωρη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (MGK) της 31ης Οκτωβρίου υπό την προεδρία του Recep Tayyip Erdoğan και συγκεκριμένα από το τελικό ανακοινωθέν, στο οποίο αναφέρεται πως μεταξύ άλλων συζητήθηκαν «οι εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Την περίοδο που ακολουθεί η Τουρκία θα λάβει με αποφασιστικότητα κάθε αναγκαίο μέτρο για την προστασία των συμφερόντων και των δικαιωμάτων της εντός της δικής της υφαλοκρηπίδας και ως εγγυήτρια δύναμη στις περιοχές που η “ΤΔΒΚ” την εξουσιοδότησε». Κατά πληροφορίες, η αδυναμία συνεννόησης με την τουρκική πλευρά διεφάνη και κατά την διάρκεια της ανεπίσημης συνάντησης που είχε ο πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Αβραμόπουλος με τον Τούρκο πρόεδρο την επομένη στην Κωνσταντινούπολη.
Υπό αυτά τα δεδομένα ολοκληρώνεται αύριο στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας η μεγάλης κλίμακας διακλαδική άσκηση της Εθνικής Φρουράς και της ΕΛΔΥΚ με τη συμμετοχή αεροπορικών μέσων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Η άσκηση που θεωρείται ως η μεγαλύτερη από την εποχή των ΤΑΜΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ-ΤΟΞΟΤΗΣ, προγραμματίστηκε και εκτελέστηκε μακρυά από τα φώτα της δημοσιότητας. Σύμφωνα με τις έως τώρα επιβεβαιωμένες πληροφορίες, μεταξύ άλλων εκτελέστηκαν άλματα Ελλαδιτών και Κυπρίων αλεξιπτωτιστών από μεταγωγικό αεροσκάφος C-130Η της 356 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών, στο πλαίσιο των οποίων πραγματοποιήθηκε και η εξαμηνιαία συντήρηση των μονίμων στελεχών της Διοίκησης Καταδρομών (ΔΚΔ) και της Μονάδας Υποβρυχίων Καταστροφών (ΜΥΚ) της ΕΦ. Ανακοινώσεις και λεπτομέρειες για την άσκηση αναμένονται τις επόμενες ώρες.
Σημειώνεται τέλος πως στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου επιχειρούν αυτή τη στιγμή η πυραυλάκατος ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ (Ρ24) στο πλαίσιο της UNIFIL του ΟΗΕ και το υποβρύχιο ΠΡΩΤΕΥΣ (S113) με το μανδύα της συμμετοχής στην Επιχείρηση «Active Endeavour» του ΝΑΤΟ. Η ελληνική ναυτική παρουσία αναμένεται να αναβαθμιστεί περαιτέρω στις 19 Νοεμβρίου με την αντικατάσταση της ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ από φρεγάτα του ΠΝ που θα επιχειρεί από λιμένες της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου