«Πόλεμος» υπηρεσιών ανάμεσα σε Ισραήλ και Τουρκία

Μετά το «θερμό» επεισόδιο με την επέμβαση του ισραηλινού στρατού στο τουρκικό πλοίο «Mavi Marmara», το οποίο συμμετέχοντας στον «Στολίσκο της Ελευθερίας» κατευθυνόταν στη Γάζα στις 31 Μαΐου 2010, οι τουρκο – ισραηλινές σχέσεις έχουν διέλθει σε μία «ψυχροπολεμική» περίοδο, η οποία ετεροκαθορίζεται και ετεροπροσδιορίζεται από το stratego, το οποίο διεξάγεται στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, στην βόρειο Αφρική και στη Μέση Ανατολή. Τα προηγούμενα 24ωρα δημιουργήθηκε άλλη μια κρίση στις σχέσεις Ισραήλ και Τουρκίας, αφού όπως αποκάλυψε η τουρκική εφημερίδα «Zaman», Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανέκριναν για πολλές ώρες Τούρκους αστυνομικούς, οι οποίοι ταξίδευσαν στο Ισραήλ ώστε να αναλάβουν την εκπαίδευση Παλαιστινίων αστυνομικών. 

Το συγκεκριμένο περιστατικό είναι ενδεικτικό της «ψυχροπολεμικής κατάστασης», η οποία χαρακτηρίζει τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη, τα οποία βρίσκονται σε ευθεία σύγκρουση. Σε αυτή τη σύγκρουση, συμμετέχουν πλέον και οι μυστικές υπηρεσίες των δύο κρατών η πανίσχυρη Mossad και η περιβόητη MIT, οι οποίες προετοιμάζουν τις κινήσεις τους στη δική τους σκακιέρα.

Το PKK, οι Παλαιστίνοι και η Χεζμπολάχ

Τα όσα συνέβησαν με τους Τούρκους αστυνομικούς στο Ισραήλ είναι «αθώα» μπροστά στο «παιχνίδι» που παίζεται ανάμεσα στις υπηρεσίες των δύο κρατών το τελευταίο χρονικό διάστημα. Στις 24 Φεβρουαρίου 2011 οι τουρκική υπηρεσία πληροφοριών, δηλαδή η MIT έστειλε εμπιστευτική αναφορά στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας (MGK) της Τουρκίας, στην οποία ανέφερε ότι διαπιστώνει διασύνδεση του PKK με το Ισραήλ και τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, δηλαδή με τη Mossad. Τι είδους διασύνδεση διαπίστωνε; Σύμφωνα με την εμπιστευτική αναφορά της MIT μέλη του PKK εκπαιδεύονται από στελέχη της Mossad, στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους για νέες ένοπλες συγκρούσεις ή για νέο κύκλο βίας, στο χρονικό διάστημα που απομένει μέχρι τις εκλογές της 12ης Ιουνίου 2011 στην Τουρκία.

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι λίγες ημέρες αργότερα η ηγεσία του Κουρδικού PKK ανακοίνωσε ότι τερματίζει την εκεχειρία που είχε κηρύξει το περασμένο καλοκαίρι και συγκεκριμένα τον Αύγουστο του 2010. Σύμφωνα με την εμπιστευτική έκθεση της MIT, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες κατέστησαν πιο εντατικές τις επαφές τους με το PKK, λίγο μετά από την επίσκεψη του πρωθυπουργού της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στο Λίβανο, αλλά και τη συνάντηση που είχε εκεί με την ηγεσία της Χεζμπολάχ.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η ΜΙΤ παρουσίασε ενώπιον του τουρκικού Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας της Τουρκίας σχετικό βίντεο, το οποίο όπως από την πρώτη στιγμή, ανέφεραν οι πληροφορίες περιείχε δήλωση του Murat Karayılan, ηγετικού στελέχους του PKK, ο οποίος φέρεται να δηλώνει ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης που είχε προκληθεί με τα γεγονότα στο τουρκικό πλοίο «Mavi Marmara», τον περασμένο Μάιο, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες κρύβονταν πίσω από την επίθεση ανταρτών του PKK στη ναυτική βάση της Αλεξανδρέττας.

Την ίδια στιγμή στην Τουρκία, 41 Κούρδοι διανοούμενοι, καταγγέλλουν ότι Κούρδοι βρίσκονται στο στόχαστρο Κουρδικών οργανώσεων, όπως τα «Γεράκια της Ελευθερίας του Κουρδιστάν», οργάνωση η οποία φέρεται να διασυνδέεται με το PKK. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, οι απειλές πραγματοποιήθηκαν μετά την ανακοίνωση του κουρδικού PKK ότι βάζει τέλος στην εκεχειρία και όλα αυτά λίγους μήνες πριν από την διεξαγωγή εκλογών στην Τουρκία. Τα επιχειρήματα των Κούρδων διανοούμενων αναφέρουν ότι στοχοποιούνται από κουρδικές ένοπλες οργανώσεις εκείνα τα πρόσωπα και εκείνοι οι φορείς στην Τουρκία, οι οποίοι προάγουν την όποια ειρηνική λύση.

Η αντίδραση του Ισραήλ

Το Τελ Αβίβ παρακολουθεί ιδιαίτερα στενά την άσκηση εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και τις ενέργειες και πρωτοβουλίες του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν, στο πεδίο των εξελίξεων ευρύτερα στον Αραβικό κόσμο, στη Μέση Ανατολή και στον βορειο – αφρικανικό χώρο. Επίσης το Ισραήλ είναι εξοργισμένο από την προσέγγιση της Άγκυρας, όχι μόνο με την Τεχεράνη, αλλά επίσης με την πολιτική ηγεσία της Συρίας και την Χεζμπολάχ στο Λίβανο.

Την ανησυχία της για τις στρατηγικές επιλογές της Άγκυρας έχει εκφράσει, με πολλούς τρόπους και η Ουάσιγκτον. Με λίγα – λόγια το Τελ Αβίβ, αλλά και ο αμερικανικός παράγοντας, προβληματίζονται από την στρατηγική που ακολουθεί η Τουρκία, στο πλαίσιο της υλοποίησης του νέο-οθωμανικού πολιτικού προγράμματος στην εξωτερική πολιτική, επιδιώκοντας στρατηγικού χαρακτήρα συνεργασίες και προσεγγίσεις με κράτη ή πολιτικές δυνάμεις και εξτρεμιστές, οι οποίοι θεωρούνται παραδοσιακοί εχθροί του Ισραήλ και υπονομευτές των αμερικανικών και πολυεθνικών συμφερόντων στην περιοχή.

Σε αυτό το γενικότερο πλαίσιο το οποίο διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ έχει ενεργοποιήσει πλήρως τη Mossad με στόχο τη συλλογή πληροφοριών, αλλά και την υλοποίηση προληπτικών ενεργειών.
Ήδη η ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες έχουν εκφράσει από την πρώτη στιγμή τη δυσφορία και την ενόχλησή τους για την ανάληψη της ηγεσίας της MIT, από τον Χακαν Φιντάν, τον οποίο θεωρούν φιλοϊρανό. Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Ο Χακάν Φιντάν, ο οποίος είχε αναλάβει τα καθήκοντά του, μόλις τέσσερις ημέρες πριν από τα γεγονότα στο «Mavi Marmara», αποτέλεσε προσωπική επιλογή του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν και σκοπός αυτής της επιλογής δεν υπήρξε άλλος παρά η ενίσχυση της πολιτικής της Άγκυρας για τον επαναπροσδιορισμό και την ενίσχυση των σχέσεών της με τον ισλαμικό κόσμο.

Όλα αυτά συμβαίνουν, ενώ είναι γνωστό ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ και της Τουρκίας συνεργάστηκαν άψογα, εντάσσοντας αυτή τους τη συνεργασίας στο γενικότερο πλαίσιο της στρατηγικού χαρακτήρα διαχρονικής προσέγγισης της Τουρκίας και του Ισραήλ στους τομείς της ασφάλειας και της Άμυνας.
Σήμερα το Τελ Αβίβ παρακολουθεί στενά τη συνεργασία της MIT με μυστικές υπηρεσίες άλλων κρατών, όπως για παράδειγμα του Ιράν και της Συρίας, ενώ ταυτόχρονα είναι εξαιρετικά σημαντικός ο ρόλος, τον οποίο διαδραμάτισαν οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες στο πεδίο της προσέγγισης της Άγκυρας, τόσο με την Παλαιστινιακή Χαμάς, όσο και με την Χεζμπολάχ του Λιβάνου.

Η πρώτη απάντηση της Mossad, και ενώ η προσέγγιση της Τουρκίας με τον ισλαμικό κόσμο «χτιζόταν» αργά και σταθερά, ήρθε λίγο μετά την κρίση στο τουρκικό πλοίο «Mavi Marmara», αφού οι υπηρεσίες πληροφοριών του Ισραήλ διοχέτευσαν πληροφορίες ότι με το συγκεκριμένο πλοίο κατευθύνονταν προς τη Γάζα, δύο στελέχη της ΜΙΤ, αλλά και ένας αξιωματικός του τουρκικού στρατού, ενώ τα Ισραηλινά ΜΜΕ μετέδιδαν ότι ο επικεφαλής της MIT Χακάν Φιντάν ήταν ο «εγκέφαλος» της διοργάνωσης μεταφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω του «Mavi Marmara» στην περιοχή. Οι αναφορές αυτές προκάλεσαν και την άμεση αντίδραση της MIT, η οποία διοχέτευσε πληροφορίες στον τουρκικό Τύπο και στα υπόλοιπα τουρκικά ΜΜΕ, ότι η Mossad διασυνδέεται με το PKK, το οποίο διαψεύδει σταθερά οποιαδήποτε σχέση της πολιτικής, της στρατηγικής και των ενεργειών του με το Τελ Αβίβ.

Οι συμφωνίες της MIT

Μετά τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας της Τουρκίας τον περασμένο Νοέμβριο, το Ισραήλ χαρακτηρίστηκε στο δόγμα Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας, δηλαδή στην λεγόμενη «Κόκκινη Βίβλο» ως «βασική απειλή». Στην διαδικασίας αντιμετώπισης της «βασικής απειλής» εισέρχεται μοιραία και ο εξαιρετικά σημαντικός ρόλος, τον οποίο διαδραματίζει η MIT, για τα τουρκικά συμφέροντα.
Οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες έχουν προωθήσει, το τελευταίο χρονικό διάστημα τη συνεργασία με τις μυστικές υπηρεσίες κρατών, τα οποία είναι εχθρικά απέναντι στο Ισραήλ, όπως το Ιράν και η Συρία. Ως βάση αυτών των συμφωνιών των τουρκικών, ιρανικών και συριακών μυστικών υπηρεσιών εμφανίζεται η δραστηριότητα των Κούρδων και αντικειμενικός σκοπός της συνεργασίας των υπηρεσιών, επίσημα, είναι η αντιμετώπιση των Κούρδων. Μάλιστα, όπως αναφέρουν πληροφορίες οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας, τον περασμένο Φεβρουάριο, οι μυστικές υπηρεσίες αυτών των τριών κρατών επεξεργάζονται το σχέδιο της δολοφονίας επιφανών Κούρδων στις Βρυξέλλες.

Πριν από λίγο καιρό, η Τουρκία και η Συρία, μάλιστα, υπέγραψαν συμφωνίες, οι οποίες αφορούν στη συνεργασία των μυστικών τους υπηρεσιών για την αντιμετώπιση των Κούρδων. Επίσης η Τουρκία και η Συρία έχουν υπογράψει συμφωνία για την εκπαίδευση του συριακού στρατού, κατά την επίσκεψη μάλιστα του Τούρκου υπαρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ασλάν Γκουνέρ στη Δαμασκό, ενώ όπως είναι γνωστό, ήδη από το 2009 ο τότε αρχηγός της ΜΙΤ Εμρέ Τανέρ είχε δεχτεί τους ομολόγους του από τη Συρία και το Ιράκ στην Άγκυρα και είχε συζητήσει μαζί τους και για το θέμα της αντιμετώπισης των Κούρδων.

Ποια θα είναι η απάντηση της Mossad σε όλα αυτά; Για όσους βιάζονται, δεν υφίσταται περιθώριο συνεργασίας της Mossad με την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), σε τέτοιο βαθμό ώστε να δημιουργηθεί ένα σύμπλεγμα, το οποίο θα αποτελέσει αντίβαρο στις συνεργασίες που προωθεί η MIT. Κι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί διότι η ΕΥΠ δεν έχει τα δίκτυα και την πρόσβαση, οι οποίες απαιτούνται για την δημιουργία δικτύων στη Μέση Ανατολή, του γεωγραφικού χώρου δηλαδή, ο οποίος περικλείει τα ζωτικά συμφέροντα του Ισραήλ, σε αντίθεση με τα Βαλκάνια, όπου η ΕΥΠ υπερισχύει έναντι άλλων υπηρεσιών. Τα Βαλκάνια, όμως, δεν ενδιαφέρουν – προς το παρόν τουλάχιστον, το Ισραήλ.

Δημήτρης Μπεκιάρης / newscode.gr