Επανεκκίνηση των συνομιλιών, δεδομένα και εκτιμήσεις

Σε πρόσφατες δηλώσεις του στα ΜΜΕ, ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ ΟΗΕ για την Κύπρο, Espen Barth Eide, εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι συνθήκες που οδήγησαν (sic) στην αναστολή των συνομιλιών μπορεί σύντομα να τερματιστούν και δήλωσε αισιόδοξος ότι ενδεχομένως να επαναρχίσουν τον προσεχή Μάιο.

 Ο κύριος Eide φέρεται να έχει λάβει διαβεβαιώσεις από την Άγκυρα, περί μη ανανέωσης της NAVTEX. Αυτή η διαβεβαίωση, σε συνδυασμό με το τρίμηνο τεχνικό διάλειμμα της ΕΝΙ περί τα τέλη Μαρτίου, αποτελούν, κατά τον κύριο Eide, τις κατάλληλες προϋποθέσεις για επανέναρξη των διακοινοτικών συνομιλιών. Σκοπός της παρούσας ανάρτησης είναι ο σχολιασμός επί συγκεκριμένης δήλωσης του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Νίκου Χριστοδουλίδη και η υπενθύμιση περί ανάλογων τουρκικών διαβεβαιώσεων για μη ανανέωση της NAVTEX, στο πολύ πρόσφατο παρελθόν.

Πολύ ορθά, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι, μόνο αν η Τουρκία δεν ανανεώσει τη NAVTEX, όπως εκτιμούν τα Ηνωμένα Έθνη, θα πρέπει να αναμένεται επανέναρξη των συνομιλιών εντός του πρώτου δεκαημέρου του Μαΐου. Η Λευκωσία λαμβάνει αποφάσεις στη βάση δεδομένων και όχι εκτιμήσεων, δήλωσε επιπλέον ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Πεποίθησή μας είναι ότι, αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται κυρίως στη βάση έγκυρης και έγκαιρης εκτίμησης, προϊόντος παραγωγικής διαδικασίας προνοητικών πληροφοριών και σε καμμία περίπτωση αφού λάβουν χώρα εξελίξεις, για τις οποίες υπήρχαν σοβαρότατες ενδείξεις για υλοποίησή τους. Η δυνατότητα εξαγωγής έγκαιρης εκτίμησης περί των κινήσεων της Τουρκίας, υφίσταται, χωρίς αμφιβολία. Συγκεκριμένα, υπάρχουν πληροφορίες ότι η Τουρκία προτίθεται να μεταφέρει πλατφόρμα εξόρυξης σε συγκεκριμένο θαλασσοτεμάχιο της κυπριακής ΑΟΖ, για έναρξη γεωτρύσεων. Οι πληροφορίες έχουν ως κάτωθι:

• Σε ανακοίνωσή του, με ημερομηνία 6 Ιανουαρίου, 2015 το λεγόμενο Υπουργείο Εξωτερικών του ψευδοκράτους, και υπό το φως των «μονομερών ενεργειών» της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναφέρει μεταξύ άλλων ότι: «[…]The Navigational Telex announcement concerning these new activities will be published today by Turkey on behalf of the Turkish Republic of Northern Cyprus. It should also be reiterated that with a view to protecting the rights and interests of the Turkish Cypriot people, the Turkish Cypriot side will continue to take all necessary steps within this framework, including commencement of drilling, in cooperation with Turkey.»

• Η ε/φ «Φιλελεύθερος», σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της, με υπογραφή του Κώστα Βενιζέλου και με ημερομηνία 19 Ιανουαρίου 2015, φέρει τον τίτλο «Απειλούν με έλευση πλατφόρμας οι Τούρκοι». Το δημοσίευμα αναφέρει, μεταξύ άλλων: […] Τον μπαμπούλα της εγκατάστασης πλατφόρμας στα τεμάχια της Κυπριακής ΑΟΖ συντηρεί η Τουρκική πλευρά, επιχειρώντας να ενισχύσει τον κλοιό πιέσεων προς την Λευκωσία, που έχουν δημιουργήσει τρίτοι. Η Άγκυρα, δια του Ερντογάν αλλά και του Υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, είχε εξαγγείλει την κατασκευή ή αγορά πλατφόρμας, στέλνοντας το μήνυμα πως το επόμενο βήμα από τις έρευνες του «Μπαρμπαρός», θα είναι η έναρξη γεωτρήσεων.

• Σε ρεπορτάζ της τηλεόρασης του ΑΝΤ1 (με ημ/νία 19 Ιανουαρίου 2015), προβάλλονται οι δηλώσεις του Τ/κ διαπραγματευτή, Ergün Olgun στην ε/φHavadis, περί έλευσης πλατφόρμας και διεξαγωγής γεωτρήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Σε προηγούμενη ανάρτησή μας, με ημερομηνία 16 Νοεμβρίου 2014, είχαμε αναφέρει ότι:

[…] εκτίμησή μας είναι ότι η Τουρκία πρόκειται να κλιμακώσει περαιτέρω τις ενέργειές της, αποσκοπώντας κατ’ αρχάς, στο να καταφέρει τη διακοπή των εργασιών των εμπλεκόμενων εταιρειών ENI – KOGAS και  Noble, λόγω αυξημένης απειλής και σχετικών ζητημάτων ασφάλειας που ενδεχομένως να προκύψουν από την αυξημένη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας ή/και τρίτων χωρών, πλησίον των σημείων εξόρυξης. Κατά δεύτερον, η στρατηγική κλιμάκωσης εκ μέρους της Τουρκίας ενδεχομένως να αποσκοπεί, σε μεσοπρόθεσμο στάδιο, στην στρατιωτικοποίηση της κρίσης που θα προκύψει από τη διακοπή των εργασιών των εταιρειών, κάτι που ενδεχομένως να προκαλέσει την απευθείας εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες, δεδομένης της πιθανότητας δημιουργίας θερμού / στρατιωτικού επεισοδίου, με ένα ή και περισσότερα μέλη του ΝΑΤΟ σαν εμπλεκόμενα μέρη, πρόκειται να σπεύσει για αποκλιμάκωση της έντασης, προτείνοντας την αναστολή των διαδικασιών εξόρυξης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων της Δημοκρατίας, μέχρις ώτου βρεθεί οριστική λύση στο εν λόγω ζήτημα. Πρακτικά, η πραγματοποίηση αυτού του σεναρίου, μεταφράζεται στην επ’ αόριστον αναστολή της ενεργειακής στρατηγικής της Δημοκρατίας και θεωρητικά, η Τουρκία θα έχει πετύχει ακριβώς τον δημοσίως διακηρυγμένο στρατηγικό της στόχο.

Καθίσταται προφανές ότι, σε περίπτωση που οι πληροφορίες που θέλουν την Τουρκία να κλιμακώνει σε τέτοιο βαθμό την ένταση, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει την πολυτέλεια να λάβει οποιαδήποτε απόφαση, αφού λάβει χώρα τέτοια κλιμάκωση, αλλά οφείλει να είναι προετοιμασμένη για παν ενδεχόμενο, έχοντας συγκροτημένο και σαφή σχεδιασμό contingency, αλλά και αποτροπής. Για να εξηγούμαστε: Σε περίπτωση που υπάρχει ειλημμένη απόφαση εκ μέρους της Τουρκίας για τόσο σοβαρή κλιμάκωση της κατάστασης εντός της ΑΟΖ και, στην περίπτωση που όντως επαναρχίσουν οι συνομιλίες τον προσεχή Μάιο, τότε, υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο εκ νέου αναστολής των συνομιλιών σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, για λόγους που θα εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο εκ διαμέτρου αντίθετων προσεγγίσεων σε ζητήματα – κλειδιά του Κυπριακού (ασφάλεια, διακυβέρνηση, περιουσιακό). Η εκ νέου αναστολή των συνομιλιών θα γίνει στρατηγικά και σαν τμήμα των ευρύτερων σχεδιασμών της Τουρκίας, προς αποτροπή υλοποίησης της ενεργειακής στρατηγικής της Τουρκίας∙ ενδεχόμενη αναστολή θα αποτελέσει την αφορμή για πραγματοποίηση της ήδη ειλημμένης απόφασης για μεταφορά πλατφόρμας εξόρυξης σε θαλασσοτεμάχιο της κυπριακής ΑΟΖ.

Σε περίπτωση, λοιπόν, που η Τουρκία πραγματικά προτίθεται να προχωρήσει στα πιο πάνω, καθίσταται προφανές ότι η Τουρκία ωθεί την Κυπριακή Δημοκρατία σε διαδικασία, η πορεία της οποίας έχει καταδικαστεί εκ των προτέρων σε αποτυχία. Είμαστε σίγουροι ότι η κυβέρνηση έχει παραδειγματιστεί από το πρόσφατο παρελθόν και τις δήθεν διαβεβαιώσειςπου λάμβανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, από τα Ηνωμένα Εθνη και αξιωματούχους ΗΠΑ και Ρωσίας, ανάμεσα στους άλλους, περί μη ανανέωσης της τουρκικής NAVTEX και περί δήθεν επίδειξης εποικοδομητικής στάσης της Τουρκίας εν όψει του τρίτου γύρου των διαπραγματεύσεων. Πράγματι, η Τουρκία ενδέχεται να μην ανανεώσει τη NAVTEX, μόνο για να σύρει την Κυπριακή Δημοκρατία σε επανεκκίνηση των συνομιλιών, το μέλλον των οποίων είναι προδιαγεγραμμένο. Ενδεχομένως οι Τούρκοι, διά των δηλώσεών τους, να ασκούν πίεση στην ελληνοκυπριακή πλευρά για επανέναρξη των συνομιλιών, στο πλαίσιο των οποίων να συζητηθεί και το ζήτημα του φυσικού αερίου (κάτι το οποίο η κυβέρνηση θεωρεί κόκκινη γραμμή). Όπως και να’ χει, απαιτείται, λοιπόν, τεράστια προσοχή εκ μέρους της κυβέρνησης.

πηγή